Ο ρινόκερος / Ευγένιος Ιονέσκο ; εισαγωγή - μετάφραση Γιώργος Πρωτοπαπάς.

Τίτλος πρωτοτύπου: Rhinoceros.

Ο "Ρινόκερος", αναμφισβήτητα, είναι έργο αντιναζιστικό. Κυρίως όμως, είναι ένα έργο που αντιτίθεται σε κάθε μαζική υστερία, σε κάθε επιδημία, που κρύβεται κάτω από την καλύπτρα της λογικής και των ιδεών, αλλά που δεν παύει να είναι κοινωνική αρρώστια, της οποίας οι ιδεολογίες, στην πραγματικότητα, είναι το "άλλοθι".
Αν διαπιστώσουμε ότι η ιστορία παραλογίζεται, αν η παραπληροφόρηση της κάθε προπαγάνδας υπάρχει για να καλύπτει τις αντιφάσεις ανάμεσα στα γεγονότα και τις ιδεολογίες που υποστηρίζει, αν καταφέρουμε να ρίξουμε ένα καθάριο βλέμμα στην επικαιρότητα, αυτό φτάνει για να μας εμποδίσει να υποκύψουμε στην παράλογη "λογική" και στα ψέματα που μας σερβίρουν, για να γλιτώσουμε από κάθε ίλιγγο.
Οι οπαδοί διαφόρων δογματισμών, κατηγόρησαν το συγγραφέα του "Ρινόκερου" ότι πήρε μιαν "αντιδιανοουμενίστικη" θέση και διέλεξε για ήρωά του έναν άνθρωπο μάλλον απλό. Θεώρησα όμως
σωστό να μην παρουσιάσω ένα ιδεολογικό σύστημα, για να το αντιπαρατάξω σε άλλα τρέχοντα ιδεολογικά συστήματα. Σκέφτηκα, απλούστατα, πως αυτό που έπρεπε ν' αποδείξω ήταν η μηδαμινότητα κάθε τρομερού συστήματος. Συστήματα που μας καθοδηγούν, παρασύρουν τους ανθρώπους, τους αποκτηνώνουν κι ύστερα τους καταντάνε σκλάβους. Σίγουρα κάποιος καταλαβαίνει πως τα λόγια του Ζαν, του Μποτάρ και του Ντιντάρ δεν είναι παρά "φόρμουλες-κλειδιά". Τα συνθήματα που εξαπολύουν τα διάφορα δόγματα και που κρύβουν κάτω από το προσωπείο της αντικειμενικής ψυχρότητας την πιο παράλογη και άγρια παρόρμηση. Ο "Ρινόκερος" είναι, λοιπόν, μια προσπάθεια για να διαλυθούν αυτές οι μεταφυσικές ψυχώσεις.