Θεοφανώ : η Σταυροφορία του 10ου αιώνα / Φρέντερικ Χάρισον ; μετάφραση, σημειώσεις, παράρτημα Αντουανέττα Καλλέγια.

Τίτλος πρωτοτύπου: Theophano: The Crusade Of The Tenth Century ; A Romantic Monograph.

Η Θεοφανώ υπήρξε η μοιραία γυναίκα για τρεις αυτοκράτορες, τον Ρωμανό Β', τον Νικηφόρο Φωκά και τον Ιωάννη Τσιμισκή, και το όνομά της σχετίστηκε με άλλους δύο, τον πεθερό της Κωνσταντίνο Ζ' Πορφυρογέννητο και τον γιο της Βασίλειο Βουλγαροκτόνο. Η ίδια υπήρξε εκλεκτή της μοίρας: από κόρη ταβερνιάρη κάθισε στις πορφύρες του θρόνου της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

Η παραστατική αφήγηση μας μεταφέρει στην ακμάζουσα Βασιλεύουσα, που είχε πλέον βρει την ταυτότητά της, ωριμάζοντας πάνω στα νερά του Βοσπόρου, ανάμεσα σ' Ανατολή και Δύση, ανάμεσα σε Βορρά και Νότο. Κι εμείς, περιδιαβαίνοντας στα λαμπερά παλάτια της, τους φόρους, τα στάδια, τις μονές, τα ένδοξα τείχη, τα στρατόπεδα και τους λιμένες της, θα ζήσουμε την Ιστορία, ίσως την αληθινή και αυθεντική, όπως την όρισαν πάθη, έρωτες, μίση, φθόνοι, φιλοδοξίες, ιδανικά και ιδιοτέλειες.

Ένα ατέλειωτο ψηφιδωτό από πρόσωπα, αφανείς και επικούς ήρωες, ραδιούργους ιερωμένους, εξουσιομανείς αξιωματούχους και άπληστους παρακοιμώμενους, μας διδάσκουν πώς η Ιστορία εμπνέει τη μυθιστορία και η μυθιστορία αντλεί από την Ιστορία. Εξάλλου, το Βυζάντιο τροφοδοτούσε μοναδικά αυτήν τη σχέση.