Η πολιορκία της Αμμοχώστου : [ιστορικό μυθιστόρημα] / Maria Grazia Siliato ; μετάφραση Φωτεινή Ψιλοπούλου.

Τίτλος πρωτοτύπου: L' assedio.

Στα 1570 η νήσος Κύπρος, εμπροσθοφυλακή της αυτοκρατορίας της αποικιοκρατικής Βενετίας στη Μεσόγειο, δέχεται επίθεση από τον Τούρκικο στόλο που επιδιώκει να επανακτήσει τον έλεγχο αυτού του σημαντικού στρατηγικού κόμβου. Αφού πρώτα έπεσαν Λευκωσία και Κερύνεια, οι επιδρομείς κατευθύνθηκαν στην Αμμόχωστο που ήταν προστατευμένη από ισχυρό σύστημα οχυρών. Πρόσθετη προστασία παρείχε η άκαμπτη θέληση του Κυβερνήτη που είχε αναλάβει καθήκοντα δύο χρόνια νωρίτερα. Η δυσαναλογία των στρατιωτικών δυνάμεων τρομακτική: 240.000 άνδρες ο εχθρός, 7.000 οι υπερασπιστές. Όμως η αποφασιστικότητα, το κουράγιο, η εκπληκτική επινοητική ικανότητα των πολιορκουμένων επέφερε στους επιδρομείς φοβερές απώλειες. Στο μεταξύ η κόλαση των βομβαρδισμών, των πυρκαγιών και της πείνας κατέτρωγαν, αργά-αργά, αυτή τη λαμπερή πόλη με τα μεγαλοπρεπή κτήρια, τους κήπους, τους πορτοκαλεώνες, τις πηγές. Παράλληλα με την πόλη καταστρεφόταν αυτός ο περήφανος και λεπτεπίλεπτος πολιτισμός που στη διάρκεια της μακράς περιόδου ειρήνης είχε μάθει να μετατρέπει σε τέχνη τη γλύκα της καθημερινής ζωής. Το μυθιστόρημα ξεκινά τον Ιούλιο του 1571, όταν ήδη έχει συμπληρωθεί ένας χρόνος πολιορκίας. Οι υπερασπιστές κρυμμένοι στις στοές και στα οχυρά ξαναζούν κάθε αυγή τη βασανιστική ελπίδα να δουν τα πλοία των ενισχύσεων, που έχουν ζητήσει απεγνωσμένα, πολλές φορές, να εμφανίζονται στη θάλασσα. Αλλά η Βενετία είναι μακριά, κωφεύει. Ίσως προετοιμάζεται να συγκεντρώσει όλες της τις δυνάμεις σε μία κίνηση αιφνιδιασμού, αυτήν που περιμένουν οι Τούρκοι με αυξανόμενη ανησυχία. Η «Πολιορκία της Αμμοχώστου» είναι ένα μυθιστόρημα όπου ο από καιρό αναμενόμενος εχθρός με τα απροσδιόριστα χαρακτηριστικά, που τόσο καιρό υπάρχει μόνο στην φαντασία, τελικά καταφθάνει σαν σπρωγμένος από φήμες πρωτοφανούς αγριότητας που τον συνοδεύουν και που θα αποδειχθούν λίγες σε σχέση με την πραγματικότητα. Κάθε ένας από τους πολιορκημένους, από τον Κυβερνήτη μέχρι τους αξιωματούχους και τους διοικητικούς, από τον αμφιλεγόμενο και εκλεπτυσμένο Αουντέ μέχρι τη μυστηριώδη γυναίκα με μάτια στο χρώμα του όνυχα, καλούνται να δώσουν την αίσθηση και το ύφος στις επιλογές που σημαδεύουν το πεπρωμένο τους. Η Μαρία Γκράτζια Σιλιάτο ασχολείται με αυτή την ιστορία πολλά χρόνια, από την εφηβεία της ακόμη. Γοητεύεται από τη διασταύρωση των πολιτισμών που στο πέρασμα των αιώνων συνέβη ανάμεσα στους λαούς των ακτών της Μεσογείου. Εξετάζει το κάθε τι σε βάθος, με την υπομονή του μελετητή και με την ιδιότητα της αρχαιολόγου. Ανατρέχει συστηματικά σε αρχεία και σε ευρήματα, κατακτώντας σημαντικές ανακαλύψεις και καταλήγοντας σε ασφαλή συμπεράσματα. Αν και κάθε λεπτομέρεια που περιγράφεται στις σελίδες του βιβλίου είναι ιστορικά εξακριβωμένη, η συγγραφέας δίνει την εντύπωση ότι αισθάνεται και ξαναζεί όλη αυτή την περιπέτεια της πολιορκίας και του δραματικού επιλόγου, σαν να τη βίωσε μέσα από μυστικούς δρόμους της γενετικής κληρονομιάς, δημιουργώντας ένα δυνατό, ποτισμένο με έντονο συναίσθημα, μυθιστόρημα. Η δράση χτίζεται λιθαράκι-λιθαράκι με αυξανόμενη προοδευτικά ένταση, για να φτάσει στο αποκορύφωμα με την τραγωδία του Κυβερνήτη. Όταν ο αναγνώστης τελειώνει το βιβλίο, διαπιστώνει ότι το θάρρος και την αξιοπρέπεια ο άνθρωπος την αντλεί από τα βάθη του εαυτού του.